Międzynarodowa konferencja pt. Menschliche Natur jenseits der Naturalisierung Zur Phänomenologie, Anthropologie und Psychoanalyse der humanen Welt 8 – 9 października 2015 r.

Zespół badawczy Antropologii Filozoficznej i Filozofii Społecznej IFiS PAN organizuje w dniach 8 – 9 października 2015 r. w Warszawie (Pałac Staszica, sala 154) międzynarodową konferencję pt.
Menschliche Natur jenseits der Naturalisierung
Zur Phänomenologie, Anthropologie und Psychoanalyse der humanen Welt
Tematem planowanej konferencji jest zagadnienie natury ludzkiej i jej interpretacje w ramach koncepcji teoretycznych świadomie odchodzących od dominującego dziś zarówno w naukach empirycznych, jak i w filozofii naturalizmu i redukcjonizmu w badaniach nad człowiekiem i strukturą ludzkiego doświadczenia.
Współczesna medycyna, współczesne neurologiczne badania nad mózgiem, ale też powołujące się na nie kognitywne (neuro-)nauki zabiegają dziś intensywnie o identyfikację biologicznych, chemicznych i fizykalnych uwarunkowań ludzkiego organizmu oraz jego celebralnych aktywności. Epostemologiczne wsparcie znajdują przy tym w teoriach pozytywistycznych i w dużej mierze też analityczno-pragmatycznych. Podmiot ludzki traktowany jest tu jako zjawisko natury, natura zaś jako przyczynowo uwarunkowany, dostępny obserwacji z zewnątrz kompleks zjawisk. Podmiotowość jako taka redukowana jest tu do sposobów funkcjonowania mózgu pojmowanego jako w dalekim stopniu przyczynowo zdeterminowany system przetwarzania informacji. System ten ma być wprawdzie zdolny do generowania i integrowania także przypadkowych procesów, co określane jest mianem autopoesis. Nasz świat przedstawia się w efekcie jako konstrukt neuronalnej struktury, w cudowny sposób przetwarzającej materię w ducha (np. G. Roth: 2003, 2006, 2007). Ta perspek-tywa, określana dziś też mianem cebrocentrycznej (T. Fuchs, 2007), jest w ostatnim czasie przedmiotem intensywnych fenomenologicznych i antropologicznych dyskusji skupiających się na pytaniu, na ile ten rodzaj reduktywistycznego naturalizmu zapoznaje istotnościowe aspekty ludzkiego doświadczenia, a zatem świata przeżywanego. Zasadnicze rezultaty tych analiz dają się ująć w następujących punktach:
– Badania reduktywistyczno-naturalistyczne nie są dają odpowiedzi na pytanie o sens ludzkich aktywności jako działań intencjonalnych podmiotów
– Zapoznają immanentną teleologiczność podmiotów ludzkich jako osób motywowanych w swoich działaniach, a zatem osób wolnych i zdolnych do podejmowania wolnych decyzji
– Ponadto zapoznają doświadczenia świata przeżywanego jako podstawy oczywistości poznawczej
– I przede wszystkim przyjmują, iż materialne procesy pozostają w relacji przyczynowej w stosunku do procesów mentalnych (i odwrotnie), nie wyjaśniając jednak w dostateczny sposób samego mechanizmu przyczynowości.
Wychodząc od tej diagnozy, filozofia fenomenologiczna jako nowoczesna i efektywna epistemologia, ale też antropologia ludzkiego doświadczenia stoi przed wyzwaniem nie tylko negatywnej krytyki, ale też sformułowania pozytywnej alternatywy dla interpretacji natury ludzkiej, jako z jednej strony współokreślonej cieleśnie struktury doświadczenia, z drugiej zaś rozwojowej sensotwórczej struktury mentalnej.
Tym zagadnieniom poświęcona będzie planowana konferencja. Obok fenomenologii i zorientowanej fenomenologicznie antropologii filozoficznej podejmie ona też dyskusję z teoriami psychoanalitycznymi, również zmagającymi się z naturalistycznymi tendencjami w interpretacji ludzkiego doświadczenia.
W konferencji weźmie udział 12 specjalistów z 9 międzynarodowych ośrodków badawczych (Hongkong, Kolonia, Palermo, Praga, Rzym, Toruń, Warszawa, Würzburg, Wuppertal).
Organizatorzy serdecznie zapraszają wszystkich zainteresowanych do wzięcia udziału w planowanej konferencji.

Przygotowała: dr hab. Jagna Brudzińska, prof. nadzw. IFIS PAN

Menschliche Natur jenseits der Naturalisierung_plakat